Jumat, 04 November 2011

Lalangse laya (2) : "Postpartum blues"

Teu karasa geus dua bulan si geulis ceuk ibu ramana teh gulak gileuk matak pi mohoeun. polah tingkahna robah-robah teu bisa di prediksi, keur majar anteung meuni tibra kakara indungna barudak bisa migawe pagawean imah lamun kuring indit gawe, tapi sok robah deui sapoean ngadat..neupi carinandak meureun, pok kuring : "laya mah masih dua bulan, Mi..jadi wajar pisan keur orok nu keur nyidik-nyidik pola hirup kolotna, bukti lamun keur rungsing indungna kabawa si geulis ngilu rungsing.." 

Sok snajan kitu ceuk nu ahli mah lamun polah tingkah indungna sok sieun kena "postpartum blues". Nyaéta, kaayaan depresi sacara fisik atawa psikis nu nimpa ibuna anu bisa lumangsung sawatara poé sanggeus kalahiran nepi ka kira-kira sabulan saterusna. Nu micuna sorangan cukup rupa-rupa: mimitian parobahan hormonal anu lumangsung salila kehamilan, prosés ngababarkeun anu matak cape, nepi ka kanaékan kaperluan ékonomi atawa kabiasaan hirup anu robah drastis. Misal, ibuna anu biasa digawé sarta boga kasempetan papanggih loba jelema, waktu cuti ngababarkeun lain mustahil jadi didera kebosanan/kesendirian.

Kaayaan ieu baris leuwih diperburuk lamun ibu teuing harepan luhur yén manéhna bisa nungkulan sagalana, sedengkeun dina kanyataanana manéhna remen ogé dijieun teu berdaya. Tacan deui kasalempang ibu ngeunaan kaséhatan dirina sarta orokna, nepi ka mecenghul rarasaan hanjelu sarta teu berdaya sacara berkepanjangan tadi. Tangtu waé masalah ieu bisa ngaréwong pangabisa ibu pikeun merawat orokna. Lamun geus kitu, perlu ditéang bantuan profésional, semisal berkonsultasi kalayan psikolog.

Ceuk para ahli aya sababaraha prilaku bayi anu karek lahir jeung kolotna a ulah ngarasa kaget ; sajauh laku-lampah orok masih dina wates normal atawa lumangsung ngan sekali-kali waé, teu masalah. Tapi lamun aya laku-lampah anu kaleuleuwihan atawa keseringan sarta terus-terusan, kudu diwaspadaan. "Meureun waé aya hiji hal ka diri si orok. Leuwih hadé geura-giru dibawa ka dokter pikeun penanganan saterusna. Sumawona umur orok masih pohara rentan. Tah, di handap ieu sawatara laku-lampah orok anyar lahir anu bisa dititénan.

* Ceurik
Kitu lahir, orok kudu ceurik. Ieu mangrupa reaksi kahiji anu bisa dipigawé. Kalayan ceurik, otomatis paru-parunya boga fungsi. Paru-paru baris muka sarta mengisap oksigen. Sajaba ti éta, ceurik ogé minangka reaksi ti parobahan anu dialaman si orok. Sabot di kandungan, manéhna ngarasakeun haneutna sarta kenyamanan; manéhna ngarasa terlindungi. Kaayaan di pianakan ogé gelap. Samentara kitu lahir, manéhna ngarasakeun hawa luar anu tiis sarta aya cahya caang. Parobahan ieu disikapinya kalayan ceurik.

Éta sabab, lamun sanggeus lahir orok teu ceurik, hartosna teu normal. Biasana, manéhna ngalaman asfiksia, nyaéta kurang masukan oksigen ka dina awakna.

Bahayanya, otak ogé ngeunaan kakurangan oksigen nepi ka bisa ngarusak otak. Kajadian ieu biasana patali jeung kaayaan saprak di kandungan. Mangka éta, lamun aya hiji hal kalayan kandungan ibu anu bermasalah, kudu geura-giru meunang penanganan anu ade kuat sarta bener ti ahlina. Ieu pikeun nyingkahan, salah sahijina kajadian orok teu ceurik.

Sabot orok ceurik, anggota unggutna ogé milu aktip. Tangisan orok anu cageur lamun sorana teuas, lain merintih atawa melengking. Lamun sora tangisannya merintih/melengking, pertanda aya hiji hal dina si orok atawa manéhna gering.

Ceurik dina orok ogé mangrupa babasan ekspresinya. Orok baris ceurik lantaran ménta perhatian, lapar, baseuh popoknya alatan BAB/BAK, atawa séjénna. Jadi, orok ceurik teu sok hartosna lapar.

* Reuwas
Orok baris bereaksi kawas reuwas. Ieu mangrupa refleks naluriah. Sajauh refleks ieu teu kaleuleuwihan lumangsungna, teu masalah. Lamun manéhna reuwas, biasana awakna usik kabéh. Gerakannya éta kudu simetris kabéh, teu ngan sawaréh awakna waé anu usik. Lamun henteu, kudu dicurigai aya hiji hal di otaknya. Geura-giru periksakan ka dokter.

Unggut refleks ieu bisa alatan manéhna nempo cahya anu menyilaukan atawa lantaran manéhna geus bisa ngadéngé sora/bunyi anu mengagetkannya. Éta sabab, lamun orok keur saré, biasana jelema di sakurilingna dipénta pikeun teu teuing.

Refleks ieu masih kaci aya nepi ka umur 5 bulan. Lamun sanggeus éta masih tetep aya, hartosna teu normal, aya hiji hal ka diri si orok nepi ka kudu ditéang cukang lantaranana. Kamungkinan aya karuksakan di otaknya.

* Bersin
Lamun sakali-kali atawa teu kaleuleuwihan, wajar waé. Sabenerna, bersin pertanda manéhna hayang ngaluarkeun hiji hal/kotoran ti irungna. Deui ogé irung orok éta sénsitip; kalayan bersin, liang irungna dibersihkeun. Jadi, bersin mangrupa reaksi orok pikeun pertahanan awakna. Sajaba ti éta, bersin bisa ogé alatan manéhna terekspos hawa tiis.

Jadi, bersin teu sok hartosna orok baris flu. Tapi lamun keseringan, misal, unggal jam bersin, memang bisa jadi pertanda si orok gering. Meureun ketularan pilek ti indungna.

Alatan éta, pikeun nyingkahanana ti gering, ulah mindeng-mindeng menciumi si orok. Lamun di imah aya jelema dewasa anu keur gering, leuwih hadé teu nyium orok sarta kudu ngagunakeun masker.

* Nyesep
Refleks ieu mangrupa refleks pang primitif pikeun ngabéla hirup. Lapar atawa henteu, lamun urang taruh ramo di sungutna, manéhna baris néangan sarta muka sungutna sarta ramo kasebut baris diisapnya. Pangabisa ieu pisan anu nyieunana bisa menyusu sarta meunangkeun kadaharan.

Lamun umur kehamilan ibu 34 minggu ka luhur sarta orok dilahirkan di umur éta, geus aya refleks mengisapnya. Lamun refleks ieu teu aya, hartosna si orok gering, naha infeksi atawa gering beurat séjénna, semisal aya karuksakan otak nepi ka puseur anu mengatur refleksnya teu boga fungsi.

Refleks mengisap baris terus aya nepi ka dewasa. Mangka éta, adakalanya anak umur sataun ogé masih resep mengisap ibu ramona.

* Tersedak
Normalnya di genggerong aya jalan ambekan sarta jalan kadaharan atawa kerongkongan. Lamun orok keur inum/makan, jalan ambekanana baris nutupan. Dina orok normal, lahir cukup bulan, sarta cageur, manéhna boga refleks otomatis kawas éta. Jadi, lamun lolobana inum, manéhna baris eureun.

Tidak ada komentar:

Posting Komentar

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...