Selasa, 01 Februari 2011

LALAB DINA KAHIRUPAN MASARAKAT SUNDA

Dina budaya sarta kahirupan masarakat Sunda, lalab geus mangrupa bagian anu henteu bisa dipisahkan saprak baheula. Lamun baheula lalab ngabogaan harti pangsoranganna dina kahirupan talari di pilemburan, ayeuna geus mangrupa bagian ti lingkungan kahirupan modern masarakat dayeuh. Lalab anu diwangun tina daun, pucuk, buah ngora atawa siki pepelakan seger, geus mangrupa bagian ti program WHO “back to nature” atawa kadaharan seueur ngandung serat, mineral sarta vitamin pikeun kaséhatan sarta kebugaran.

Lalab atawa sayuran mangrupa kadaharan ngandung serat. Lantaran éta ngadahar lalab sarta sayuran atah baris loba mangpaatna pikeun kaséhatan sarta kebugaran awak sarta kehalusan sarta keendahan kulit, utamana pikeun kulit beungeut wanoja. Lamun masarakat Kulon (hususna Éropa sarta Amérika) reueus ka kadaharan seger asal pepelakan anu disebut salads, mangka masarakat Indonésia ogé reueus kalayanlalab” hususna pikeun golongan masarakat Sunda.

Ubar peningkat “gairah”, henteu salawasna kudu asalna ti ubar hasil pabrikan anu ngandung loba unsur kimia. Dina hal ieu lamun terus menerus dikonsumsi baris miboga éfék samping / sabeulah. Obat-obatan anu asalna ti bahan-bahan alami kawas pepelakan hususna bagian ti nu tangtu anu berkhasiat minangka ubar bisa ngaronjatkeun gairah.

Lalab “jaman baheula
Ti catetan baheula  ngeunaan adat, kabiasaan sarta talari urang Sunda, anu disebut lalab “jaman baheulaumumna ngawangun daun ngora atawa pucuk pepelakan ti tutuwuhan liar, alus anu kapanggih di leuweung, sérang, kebon sarta tempat-tempat séjénna. Jenis-jenis ti pepelakan lalab témpo doeloe anu ayeuna masih aya komo masih bisa dibeuli atawa beunang, sarta jenis pepelakan anu ngan ancik kenangan mangrupa masalah anu tacan loba diomongkeun. Contona waé antanan, pinggel, gewor, godobos, jotang, jonge, sintrong sarta senggang, ayeuna masih bisa beunang di pilemburan. Cacak dina kaayaan geus langka, lalab jaman baheula kawas bunut, jambu mede, jambu bol, koang, kosambi, kemang, kihapit, lampeni, mareme, putat sarta sajabana, sakapeung masih bisa kapanggih ogé.

Lalab di Tempat hajatan
Kehadiran lalab - sambal dina acara hajatan di Jawa Kulon, geus mangrupa hal anu umum sarta dawam. Contona pikeun ngurangan kanaékan kadar kolesterol dina getih anu dibalukarkeun kadaharan berlemak, kalayan ngadahar lalab baris loba nulungan dina nurunkeun kadar lemak dina getih. Kacatet leuwih ti 10 jenis lalab anu umumna kapanggih dina acara kondangan kawas kubis, buncis, ketimun, labu ngora, paria, kacang panjang, imba (kedondong cina), daun ketela, terung, tespong sarta surawung.

Lalab di rumah makan  Sunda
Ayana 'rumah makan' ke-sunda-an tétéla lain ngan di wewengkon Jawa Kulon waé, tapi geus merambah ka wewengkon di luar Jawa Kulon. Lalab sambal mangrupa daya kenyang anu has dina imah dahar Sunda digigireun / sabeulah pais lauk, cobek lauk, lauk beuleum sarta sajabana. Rasana kadaharan kurang nikmat lamun didina menunya henteu terhidang lalab kalayan sambalnya. Sawatara jenis lalab anu geus dawam dihidangkan nyaéta daun sampeu, jaat, jengkol, leunca, peuteuy, seladah cai, serawung, terung sarta tespong.

Lalab sarta Panyakit Mangsa Kiwari
Pepelakan saprak pucuk, daun, kembang, buah, batang sarta beuti ngandung zat giji anu alus pikeun pertumbuhan sarta kaséhatan awak. Sawatara lalab anu berkhasiat pikeun pencegahan sarta panyakit nyaéta kieu:

1. Diabétés/diabetes mellitus: bisa diobati kalayan 3 jenis kadaharan/lalab, nyaéta koneng gede, temulawak, jengkol sarta peuteuy.

2. Panyakit Maag: bisa diobati jeung konéng (kunir atawa koneng), carana nyaéta kalayan memarut konéng, tambahkan cai asak, disaring tambahkan sebutir konéng endog, sarta diinum saban poé sanggeus mumuluk isuk-isuk.

3. Ubar lemah syahwat sarta awét ngora: Kalayan mencampur 5 buah kembang seureuh garing ditambah saeutik pedes sarta ragi kueh, digerus nepi ka ancur jadi tipung.

4. Ubar peningkat “gairah”: Lamun rutin ngadahar siki wijen, siki waluh/labu badag, ginséng, digaringkeun sarta dijieun serbuk sarta ditinyuh cai baris bisa ngaronjatkeun gairah.

5. Ambeu sungut sarta awak: Kalayan mindeng dahar lalab daun beluntas atawa nginum rebusan daun seureuh.

(Manawi postingan Baraya ieu mangpaat kanggobaraya KTS)

Tidak ada komentar:

Posting Komentar

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...